Już od lipca 2016 roku dokonują się znaczne zmiany w administracji skarbowej. Od tej daty na duże firmy nałożono obowiązek stosowania jednolitego pliku kontrolnego (JPK). Od stycznia objęto częściowo tym obowiązkiem także małe i średnie przedsiębiorstwa. Docelowo, od stycznia 2018 roku, ma to obejmować wszystkie przedsiębiorstwa, także mikrofirmy.

Dodatkowo, podatnicy VAT (duże, średnie i małe firmy) są zobowiązani do comiesięcznego przesyłania Ministrowi Finansów informacji o prowadzonej ewidencji zakupów i sprzedaży VAT w formacie JPK.

Dla mikroprzedsiębiorstw obowiązek przesyłania danych w formie plików JPK powstanie:

  • ewidencje VAT (plik JPK-VAT) miesięcznie bez wezwania organu podatkowego: od 1 stycznia 2018 r.
  • dane do e-kontroli (wszystkie pliki JPK) na wezwanie organów podatkowych: od 1 lipca 2018 r.

Obowiązkowa comiesięczna przesyłka JPK_VAT od:

Na życzenie fiskusa pozostałe pliki JPK od:
Duże firmy 1 lipca 2016 r. 1 lipca 2016 r.
Średnie firmy 1 stycznia 2017 r. 1 lipca 2018 r.
Małe firmy 1 stycznia 2017 r. 1 lipca 2018 r.
Mikro firmy 1 stycznia 2018 r. 1 lipca 2018 r.

 

Ewidencja powinna zawierać w szczególności:

  • dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania,
  • wysokości kwoty podatku należnego,
  • korekt podatku należnego,
  • kwoty podatku naliczonego obniżającej kwotę podatku należnego,
  • korekt podatku naliczonego,
  • kwoty podatku podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu,
  • dane służące identyfikacji poszczególnych transakcji, w tym numer, za pomocą którego kontrahent jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodane.

 

Nie jesteś pewien czy jesteś mikroprzedsiębiorcą?

 

Zgodnie z ustawą z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. 2004 nr 173 poz. 1807) w art. 104 czytamy: „Za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

  • zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz
  • osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.”

 

 Czym jest Jednolity Plik Kontrolny?

 

Na stronie Ministerstwa Finansów czytamy, że:

„Jednolity Plik Kontrolny (ang. Standard Audit File-Tax – SAF-T) jest zbiorem danych, tworzonym z systemów informatycznych podmiotu gospodarczego poprzez bezpośredni eksport danych, zawierającym informacje o operacjach gospodarczych za dany okres, posiadającym ustandaryzowany układ i format (schemat XML) umożliwiający jego łatwe przetwarzanie”.

Mówiąc prościej jest to elektroniczny format danych z ewidencji księgowych i podatkowych oraz dowodów księgowych, które podatnicy muszą przekazywać organom podatkowym oraz organom kontroli skarbowej. Ten elektroniczny format jest jednolity dla całego kraju.

Celem wprowadzenia JPK jest przede wszystkim skrócenie czasu wykonywania czynności podatkowych, zmniejszenie ich dokuczliwości, co w efekcie ma prowadzić do zmniejszenia kosztów.  Pozwoli to przedsiębiorcom na dokonywanie wewnętrznych audytów by znaleźć nieprawidłowości w księgach. Umożliwi to również ciągłe monitorowanie działań w przedsiębiorstwie. Ułatwi to pracę także organom podatkowym, gdyż pozwoli na bardziej automatyczną weryfikację danych, a ich ujednolicenie przyczyni się do szybszego przeprowadzania kontroli.

Opublikowano zestaw 7 struktur obejmujących najważniejsze księgi podatkowe i dowody księgowe. Są to:

Struktura 1 – księgi rachunkowe – JPK_KR

Struktura 2 – wyciąg bankowy – JPK_WB

Struktura 3 – magazyn – JPK_MAG

Struktura 4 – ewidencje zakupu i sprzedaży VAT – JPK_VAT

Struktura 5 – faktury VAT – JPK_FA

Struktura 6 – podatkowa księga przychodów i rozchodów – JPK_PKPIR

Struktura 7 – ewidencja przychodów – JPK_EWP

 

Podstawa prawna

 

Podstawą prawną dla wprowadzenia Jednolitego Pliku Kontrolnego jest ustawa z 10 września 2015 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r. poz. 1649). Dodano w niej art. 193a § 1. „W przypadku prowadzenia ksiąg podatkowych przy użyciu programów komputerowych, organ podatkowy może żądać przekazania całości lub części tych ksiąg oraz dowodów księgowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznych nośnikach danych, w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej (…) wskazując rodzaj ksiąg podatkowych oraz okres, którego dotyczą.”

Z kolei ustawa o kontroli skarbowej (Dz.U. 1991 nr 100 poz. 442) daje te uprawnienia organom kontroli społecznej (art. 31 ust. 1 oraz art. 13 ust. 1)

Warto zaznaczyć, że obowiązek przesyłania JPK dotyczy tych podatników, którzy prowadzą księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych. Podatnicy prowadzący księgi w formie papierowej są więc z tego obowiązku zwolnieni. Obecne brzmienie ustawy nie narzuca wymogu prowadzenia elektronicznych ksiąg.

Ministerstwo zapowiada, że od stycznia 2018 roku nie będzie już żadnych wyjątków. Każdy podatnik VAT zostanie zobligowany do dostarczania deklaracji VAT w formie elektronicznej. Mówi o tym dodany ustęp 8a w art. 109 ustawy o podatku od towaru i usług (Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535): Ewidencja, o której mowa w ust. 3, prowadzona jest w formie elektronicznej przy użyciu programów komputerowych.

 

Sankcje

 

Za niezłożenie w terminie właściwemu organowi wymaganej informacji podatkowej grozi odpowiedzialność z art. 80 § 1 kodeksu postępowania skarbowego, mowa tutaj o karze do 120 stawek dziennych. W przypadku przesłania rejestru z opóźnieniem  może to być potraktowane jako wykroczenie skarbowe. Warto zauważyć, że osoby, które w informacji podsumowującej podają nieprawdę lub zatajają prawdę, podlegają karze grzywny do 240 stawek dziennych.

Należy podkreślić, że obowiązek dostarczenie właściwych danych w formacie JPK ciąży z mocy prawa na podatniku i jego kontrahencie. Zatem również odpowiedzialność za brak dostarczenia tych informacji lub dostarczenie ich w nienależytej formie ciąży na każdym z nich z osobna.